Gilde Sint Agatha Heeze zes eeuwen jong
HEEZE – Een jubileumfeest zoals die maar weinig voorkomen. Maar liefst zeshonderd jaar bestaat het gilde Sint Agatha Heeze. En dat werd afgelopen weekend dan ook groots gevierd. Met traditionele gildeactiviteiten en jeugdwedstrijden. Het gilde kon ook het gildehuis openen en dus wat het dubbel feest.
door Martin de Bruijne
“Na zeshonderd jaar hebben we eindelijk gevonden wat we wilden”, klonk het over de opening van het eigen gildeonderkomen van Sint Agatha. Het eerste eigen gildehuis ligt in de nabijheid van Kasteel Heeze. In het hart van Heeze, een plek waar het gilde zich zeker thuis zal voelen.
Gildes uit Heeze, Leende, Leenderstrijp, Geldrop, Zesgehuchten, Budel en Maarheeze waren op bezoek
Voor het publiek was met name het programma op zondag zeer de moeite waard. De gildes uit Heeze, Leende, Leenderstrijp, Geldrop, Zesgehuchten, Budel, Soerendonk en Maarheeze waren op bezoek voor een verbroederingsmiddag. De gildes gingen in optocht richting kasteel waar ze welkom werden geheten door baron Sammy van Tuyll van Serooskerken. Die was blij dat Gilde Sint Agatha Heeze nu een onderkomen heeft vlakbij het historische kasteel. De aanwezige gilden gingen op de binnenplaats gezamenlijk op de foto en vervolgens ging de hele stoet terug naar het gildeterrein.
Daar was het tijd voor de nodige tradities. Toespraken met mooie woorden, de hernieuwing van de eed van trouw aan het wereldlijk gezag en de massale opmars. In de middag waren er wedstrijden voor de jeugd.
Jeugdleden
Er waren redelijk wat jeugdleden bij de aanwezige gildes. Een goed teken, want ook bij de gildes in de regio slaat de vergrijzing toe. Het zes eeuwen jonge gilde gaat met de tijd mee. In vroeger tijden was het gilde echt een mannenbolwerk, inmiddels zijn ook vrouwen welkom. Van oudsher is het gilde van Sint Agatha in Heeze 'de jong schut'. Alleen ongetrouwde mannen konden koning, vaandrig of kapitein zijn. Die traditie is al lang voorbij.
Tijdens het verbroederingsfeest was er natuurlijk aandacht voor de rijke historie van het gilde. Veel documentatie is in de loop der tijden verdwenen. "De documenten werden in houten kisten op hooizolders bewaard. De ratten en de muizen hielden letterlijk huis in de kisten", werd als uitleg gegeven.
Broederschap
De oprichtingsdatum van het gilde is dan ook niet precies bekend. Wel bekend is dat er in 1510 in Heeze al een altaar en een Broederschap van de Heilige Agatha was. De dekens van het Sint Agatha altaar staan vernoemd in het taxatieregister van geestelijke instelling uit 1516.
Het gilde van Sint Agatha vierde in 1922 het 500 jarig bestaan, nu een eeuw later dus het 600 jarig bestaan.
Eigen onderkomen
Het was een dubbel feest voor de leden van het gilde Sint Agatha. Zeshonderd jaar bestaan en dan eindelijk ook een eigen gildeonderkomen midden in Heeze. De velschuur op het voorterrein van Kasteel Heeze is nu gildehuis. En daar zijn de gildeleden trots op en blij mee. Het heeft wel wat voeten in aarde gehad voordat het gebouw door het gilde gebruikt kon worden. Omwonenden maakten in eerste instantie bezwaar tegen de komst van het gilde. Er waren onder meer zorgen over de locatie van de schutsbomen. Zo'n twee jaar heeft het proces geduurd, nu is het gilde weer klaar voor de toekomst.