Best een raar woord eigenlijk, mantelzorger

GELDROP-MIERLO – Iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken: mantelzorg. Je wordt mantelzorger of je hebt mantelzorg nodig. Naar schatting zijn er in Nederland vijf miljoen mantelzorgers. In aanloop naar de Dag van de Mantelzorg op 10 november portretteert deze krant een aantal mantelzorgers.

door Martin de Bruijne

Best een raar woord eigenlijk, mantelzorger. Het woord is in 1972 bedacht door professor dr. Johannes Hattinga-Verschure. Een veel gebruikte uitleg is dat de zorg een soort mantel is, bescherming.
Er zijn dus miljoenen mensen die mantelzorgen. Die zorgen voor hun partner, vrienden of familieleden. Soms gaat het om hele praktische hulp, je neemt eens wat extra boodschappen mee. Soms gaat het om intensieve zorg. Vaak begint het klein en komt er steeds meer bij.

‘Mijn ouders leven al jarenlang alleen nog in mijn herinnering’

Net als al miljoenen andere mensen ben ik zelf ook mantelzorger geweest. Ik heb me alleen nooit mantelzorger gevoeld. Voor mij is het vanzelfsprekend dat je, binnen je mogelijkheden, zorgt voor de mensen om je heen. Mijn ouders leven al jarenlang alleen nog in mijn herinnering. Voor allebei heb ik mogen zorgen. Vooropgesteld: daarin stond ik zeker niet alleen. Toen mijn vader ongeneeslijk ziek bleek te zijn probeerde ik vooral nog mooie herinneringen te maken. Ik nam hem nog een keer mee naar het museum in Best waar hij vrijwilliger was. We vierden voor de laatste keer hun trouwdag. Eigenlijk ben ik sinds het overlijden van mijn vader mantelzorger voor mijn moeder geweest. Boodschappen doen, de heg knippen en het gras maaien. Dat wist ze overigens altijd heel subtiel te regelen. “Het gras groeit wel hard met steeds die regen”, was de hint. Regelmatig stond ik te koken bij mijn moeder in haar ‘nostalgische’ keuken. Of in mijn eigen keuken wat extra maken. Moeder genoot.
Een jaarlijks hoogtepunt was het opzetten van de kerstboom. Lange tijd een echte boom met uitvallende naalden en urenlang stofzuigen om die naalden weer uit het tapijt te halen. Dat werd toch een beetje veel. Dus kwam er een kunstboom. Die elk jaar van zolder werd gehaald en in elkaar gezet. Lampjes erin, piek in de top en de rest wilde ze graag zelf doen. En in het nieuwe jaar weer alles in omgekeerde volgorde.
Mam ging graag ergens mee naar toe. Een dagje naar Den Bosch, naar haar roots in Zeeland, lekker uit eten en ook eindelijk een keer naar de Keukenhof. Ze genoot met volle teugen. En tussendoor kwam dan de vraag of ik ook vond dat de buitenkant van het huis wel weer eens geschilderd mocht worden.
Mam heeft zich altijd uitstekend weten te redden. Eigenlijk tot een half jaar voor haar sterven, nu tien jaar geleden. Die laatste maanden werd het meer echt zorgen. En zorgen maken.

Rits rolstoelen

Later mocht ik nog mantelzorger zijn voor mijn schoonmoeder. Die naar Geldrop verhuisde en zo lekker dichtbij woonde. Dus kon je makkelijk ‘even’ bij schoonmoeder op bezoek, haar ophalen om bij ons te komen eten. Als vrijwilliger mee met een wandeling door de wijk. Prachtige herinnering: met een hele rits rolstoelen door het centrum. Mee met een bustocht naar Amsterdam om daar onder meer de Nachtwacht te bekijken. Mooi schilderij, maar schoonmoeder had het na een minuutje wel weer gezien. Het zijn mooie herinneringen. Natuurlijk zijn er ook minder mooie momenten om aan terug te denken. Momenten dat zorgen moeilijk is, zwaar. Die momenten hebben een plek gekregen, de mooie momenten probeer ik dichtbij te houden.